Tại sao Canada không phải là tiểu bang thứ 51?

Tại sao Canada vẫn chưa phải là tiểu bang thứ 51? Hoặc có thể là vậy, theo Sputnik, người dân Canada chỉ không nhận ra điều đó đang diễn ra.

Đường biên giới dài 8.891 km giữa Mỹ và Canada, từ lâu được ca ngợi là "đường biên giới hòa bình dài nhất" trên thế giới, thực ra không phải lúc nào cũng yên bình như vậy, khi Mỹ đã tấn công hai lần - vào năm 1775 và 1812.

Cuộc tấn công đầu tiên nhắm vào Quebec, tìm cách kiểm soát tỉnh nói tiếng Pháp này 16 năm sau cuộc chinh phục của Anh từ Pháp vào năm 1759.

Cuộc tấn công đã thất bại do tổ chức kém, quân đội bị bệnh và quyết định bất ngờ của cư dân địa phương và bộ lạc bản địa đứng về phía người Anh.

Cuộc tấn công thứ hai được phát động vào năm 1812, khi người Mỹ cố gắng lợi dụng nước Anh đang bận rộn với cuộc chiến chống lại Napoleon ở châu Âu.

Cuộc chiến cũng thất bại tương tự, khi Hải quân Hoàng gia phong tỏa bờ biển phía đông, kiểm soát Washington và đốt cháy Nhà Trắng vào năm 1814. Sau đó cuộc chiến được tuyên bố là hòa.

Tuy nhiên, Mỹ không từ bỏ kế hoạch của mình. Vào năm 1845, một chuyên gia bình luận có ảnh hưởng của Mỹ đã đặt ra thuật ngữ "Vận mệnh hiển nhiên" để hình dung Mỹ sẽ chinh phục toàn bộ Bắc Mỹ.

Cho đến tận khi Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra, Lầu Năm Góc đã có một kế hoạch, được gọi là 'Kế hoạch chiến tranh đỏ', nhằm kiểm soát Canada như một phần của cuộc xung đột rộng lớn hơn với Đế quốc Anh.

Canada cũng có kế hoạch riêng của mình - 'Kế hoạch phòng thủ số 1', để đẩy lùi một cuộc tấn công như vậy.

Những toan tính chính trị

Bên cạnh các cuộc chiến vũ trang, nhiều kịch bản đã được các lực lượng chống Trung thành đưa ra nhằm tách khỏi Canada và gia nhập Mỹ.

Năm 1980, Đảng Liên hiệp được thành lập để ủng hộ việc British Columbia, Alberta, Saskatchewan và Manitoba gia nhập Mỹ. Đảng này đã bị giải thể ngay sau khi bị từ chối tư cách đảng chính thức.

Năm 1989, Đảng 51, đến từ Quebec và mong muốn đạt được kết quả tương tự, đã tham gia bầu cử cấp tỉnh, nhưng chỉ giành được chưa đến 4.000 phiếu bầu.

Alberta giàu dầu mỏ đã trải qua làn sóng ủng hộ độc lập và ủng hộ Mỹ mạnh mẽ trong những năm gần đây, liên quan đến chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2015 của Thủ tướng Justin Trudeau và chương trình nghị sự "thức tỉnh" của ông, nhưng có lẽ quan trọng hơn là sự phẫn nộ về vị thế của tỉnh này là nhà tài trợ cho ngân sách mà nhận được rất ít sự quan tâm từ chính phủ.

Năm 2020, một cuộc thăm dò cho thấy 41% người Alberta ủng hộ độc lập, trong khi 50% phản đối. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ có bao nhiêu người ủng hộ việc gia nhập Mỹ.

Tiểu bang thứ 51?

Một số nhà quan sát lo ngại Canada đã là một dạng "tiểu bang thứ 51", xét đến ảnh hưởng chính trị, kinh tế và an ninh to lớn của Mỹ đối với quốc gia này kể từ nửa đầu thế kỷ 20.

Từ những năm 1950 đến những năm 1970, Thủ tướng John Diefenbaker và Pierre Trudeau (ông là cha của đương kim thủ tướng Justin Trudeau) đã cố gắng làm suy yếu sự kiểm soát của Mỹ với Canada.

Với ông Trudeau, người từng mô tả cuộc sống bên cạnh Mỹ giống như "ngủ với voi", thậm chí còn rút một phần quân khỏi lực lượng NATO ở châu Âu và cải thiện quan hệ với Liên Xô và Trung Quốc.

Tuy nhiên, những chính sách như vậy đã không còn nữa.

Từ những năm 1990 trở đi, Canada đã hoàn toàn chấp nhận sự phụ thuộc kinh tế của mình vào Mỹ thông qua hiệp định thương mại NAFTA, mở ra cánh cổng cho sự thống trị của Mỹ và cổ vũ cho các hoạt động hiếu chiến của NATO trên toàn thế giới - từ Nam Tư đến Afghanistan và Ukraine.

Về mặt biểu tượng, ngay cả thương hiệu bia Molson nổi tiếng của Canada và chuỗi quán cà phê Tim Hortons mang tính biểu tượng hiện cũng thuộc sở hữu của Mỹ.