Tăng cường bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng

Đây là hoạt động triển khai nội dung, nhiệm vụ của Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021 - 2025” đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 1-6-2021 tại Quyết định 830/QĐ-TTg.

Phát biểu khai mạc khóa tập huấn, Phó Cục trưởng Cục Báo chí Mai Hương Giang cho biết, trong bối cảnh thông tin trên không gian mạng ngày càng tác động mọi mặt tới đời sống xã hội, bên cạnh cơ hội học tập, sáng tạo và kết nối, thế hệ trẻ, đặc biệt là trẻ em đang phải đối mặt với nhiều rủi ro như bị bắt nạt trực tuyến, xâm hại, lừa đảo, tiếp cận nội dung độc hại... Những nguy cơ này ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ em.

Theo bà Mai Hương Giang, trong số trẻ em từ 12-17 tuổi sử dụng Internet, có tới 87% online hằng ngày, nhưng chỉ có 36% các em biết cách bảo đảm an toàn thông tin trên mạng. Số liệu từ Trung tâm quốc gia về trẻ em mất tích và bị bóc lột (NCMEC, Hoa Kỳ) cho thấy, năm 2023 có khoảng hơn 500.000 báo cáo liên quan đến hình ảnh/video xâm hại tình dục trẻ em trên mạng liên quan tới Việt Nam; con số này đặt nước ta vào nhóm bị ảnh hưởng mạnh trong khu vực.

Còn theo Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc - UNICEF, có tới 66% số trẻ em Việt Nam trả lời không biết các đường dây trợ giúp khi bị bắt nạt qua mạng và nhóm tuổi 10-14 là đối tượng bị bắt nạt trực tuyến rất nhiều.

Câu lạc bộ Bảo vệ trẻ em Việt Nam trên không gian mạng đã đưa ra con số có tới 40% trẻ em cảm thấy không an toàn, hơn 70% từng có trải nghiệm không mong muốn khi sử dụng Internet, có 1% (xấp xỉ hơn 94.000) số người dùng Internet độ tuổi 12-17 ở Việt Nam là nạn nhân của bóc lột và xâm hại tình dục qua mạng...

Thống kê của Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – A05 (Bộ Công an) chỉ ra rằng, hơn 77% trẻ em và thanh thiếu niên Việt Nam truy cập Internet hàng ngày. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã ghi nhận hàng chục vụ lừa đảo, dụ dỗ, thao túng tâm lý và bắt cóc trực tuyến liên quan đến trẻ em và sinh viên. Nhiều nạn nhân bị ép buộc cắt đứt liên lạc với gia đình, bị điều khiển từ xa nhằm mục đích tống tiền hoặc buôn người.

Phó Cục trưởng Cục Báo chí cho biết, những năm gần đây, nhiều chiến dịch tuyên truyền, hoạt động nâng cao nhận thức về phòng chống xâm hại mạng đối với trẻ em đã được triển khai mạnh mẽ. Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) được mở ký tại Việt Nam ngày 25 và 26-10-2025, thể hiện nỗ lực toàn cầu trong phòng, chống tội phạm mạng, trong đó có bảo vệ các nhóm dễ bị tổn thương. Các chiến dịch “Không một mình”, “Chậm mà chắc” và nhiều chiến dịch khác đã mang lại hiệu quả tuyên truyền rộng rãi, nâng cao nhận thức cho học sinh, sinh viên, phụ huynh, nhà trường và cộng đồng.

Nhấn mạnh vai trò của báo chí và truyền thông trong công tác bảo vệ trẻ em, Phó Cục trưởng Cục Báo chí cho rằng, khóa tập huấn là dịp trao đổi kinh nghiệm, cập nhật thông tin, chia sẻ bài học thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền về bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, một nhiệm vụ vừa mang tính nhân văn sâu sắc, vừa là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hiện nay.

Khóa tập huấn diễn ra trong ngày 18-11 với 2 chuyên đề. Chuyên đề 1 “Hiện trạng vấn đề bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng và các chiến dịch nâng cao năng lực số cho trẻ em”, diễn giả Lê Thị Mai Quyên, Tổng đài điện thoại quốc gia bảo vệ trẻ em (số 111) – Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế) đã trình bày thực trạng trẻ em sử dụng Internet, những nguy cơ khi trẻ em sử dụng mạng, những chiêu trò bắt cóc online nhắm vào trẻ em, “chìa khóa” để tránh bị lợi dụng trên mạng và vai trò của gia đình, nhà trường, xã hội trong việc bảo vệ các em.

Chuyên đề 2 “Nhận diện rủi ro công nghệ và tăng cường bảo vệ trẻ em trong kỷ nguyên số”, diễn giả Đinh Thị Như Hoa, Trung tâm 2 - Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) đã có những chia sẻ về thực trạng tội phạm trên không gian mạng, vấn đề hoạt động an toàn trên không gian mạng, nhất là trẻ em và những biện pháp để báo chí, truyền thông có thể bảo vệ, hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng.