Cảnh giác thủ đoạn lừa đảo mới hỗ trợ cài đặt dịch vụ công

Liên tiếp nhiều nạn nhân bị “sập bẫy”

Thời gian gần đây, lợi dụng sự cả tin của người dân, nhiều đối tượng xấu đã giả danh cơ quan Công an gọi điện yêu cầu ra Công an phường ngay để khắc phục đồng bộ VNeID mức 2 (báo là bị lỗi).

Khi người dân trả lời là bận không ra được ngay thì đối tượng sẽ hướng dẫn đồng bộ online theo hướng cài đặt phần mềm có logo VNeID, có yêu cầu khuôn mặt, vân tay và số điện thoại. Theo đó, các đối tượng tội phạm công nghệ cao đã lợi dụng việc làm này của cơ quan chức năng và dùng chiêu trò mạo danh cơ quan công an gọi điện cho người dân, gửi đường link qua Zalo, Facebook... Sau đó, các đối tượng yêu cầu người dân truy cập và cài đặt phần mềm "VNeID" giả mạo có giao diện giống với ứng dụng VNeID thật.

Khi người dân cài đặt ứng dụng VNeID giả mạo được cấp quyền truy cập mức cao (bao gồm cả đọc dữ liệu cá nhân và đọc tin nhắn chứa mã OTP), các đối tượng sẽ kiểm soát được ứng dụng tài khoản ngân hàng rồi thực hiện lệnh chuyển tiền trên điện thoại người bị hại và thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản.

Đơn cử, vụ việc vừa được Công an thành phố Hà Nội tiếp nhận thông tin trình báo: Nạn nhân là anh H cho bạn mượn điện thoại để cài đặt phần mềm giả mạo dịch vụ công nên bị chiếm đoạt tài sản.

Tại trụ sở công an, anh H cho biết bạn của mình là anh K nhận được một cuộc điện thoại của đối tượng tự xưng là cán bộ Công an phường, yêu cầu đến cơ quan công an để cập nhật tài khoản định danh cá nhân. Do anh K bận công tác nên không thể trực tiếp đến cơ quan công an làm việc. Đối tượng thông báo với anh K là Bộ Công an có chủ trương hỗ trợ qua mạng để thuận tiện cho công dân và hướng dẫn anh K sử dụng điện thoại có hệ điều hành Android để tải phần mềm và cài đặt ứng dụng dịch vụ công. Do anh K không sử dụng điện thoại có hệ điều hành Android nên đã mượn điện thoại của anh H để cài đặt ứng dụng giả mạo theo yêu cầu của đối tượng.

Ngoài ra, đối tượng còn yêu cầu anh K truy cập vào tài khoản ngân hàng để thanh toán phí dịch vụ. Mục đích của các đối tượng là thu thập thông tin về số tài khoản, mật khẩu đăng nhập tài khoản ngân hàng của anh K khi đăng nhập trên điện thoại của anh H. Sau khi phần mềm cập nhật xong và chiếm được quyền điểu khiển điện thoại, các đối tượng lấy cắp mật khẩu đăng nhập tài khoản ngân hàng, mã OTP giao dịch và thực hiện các lệnh chuyển tiền, chiếm đoạt tài sản của tất cả các tài khoản ngân hàng lưu trong máy điện thoại của anh H và tài khoản ngân hàng mà anh K vừa đăng nhập.

Trước đó, trường hợp tương tự cũng xảy ra. Theo thông tin từ Công an thành phố Hà Nội, anh D (ở huyện Gia Lâm, Hà Nội), nạn nhân của vụ án cho biết, vào đầu tháng 3/2024, anh nhận được cuộc gọi từ người tự xưng là cán bộ Công an quận Long Biên (Hà Nội) hỗ trợ xử lý căn cước công dân bị lỗi hệ thống, yêu cầu anh đến phường để khắc phục.

Do đang ở xa nên anh D hẹn ngày hôm sau sẽ lên phường giải quyết. Lúc này, đối tượng nói rằng cần hoàn thiện gấp hồ sơ nên yêu cầu anh tải phần mềm theo đường dẫn của đối tượng cung cấp để hỗ trợ xử lý từ xa.

Do phần mềm có giao diện gần giống với giao diện dịch vụ công trực tuyến nên anh D hoàn toàn tin tưởng và thực hiện các thao tác. Sau khi thực hiện các thao tác, các tài khoản ngân hàng của anh bị đối tượng thực hiện các giao dịch chuyển tiền và bị chiếm đoạt hơn 800 triệu đồng.

Người dân cần nâng cao cảnh giác

Để tránh sập bẫy chiêu lừa đảo giả mạo cán bộ Công an, yêu cầu hỗ trợ cài đặt dịch vụ công chứa mã độc chiếm quyền điều khiển điện thoại, thực hiện chuyển tiền từ tài khoản ngân hàng và các ứng dụng thanh toán, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần cảnh giác trước các cuộc gọi, tin nhắn lạ, đặc biệt là liên quan tới cán bộ của các cơ quan Nhà nước; không làm việc, không cung cấp thông tin cá nhân và cũng không làm theo các yêu cầu thông qua điện thoại; liên hệ với các cơ quan chức năng, có thẩm quyền để xác minh về người gọi điện.

Đồng thời, người dân cần cảnh giác với những yêu cầu cài đặt phần mềm; tuyệt đối không bấm vào các đường link nhận được qua tin nhắn, không cài đặt ứng dụng không rõ nguồn gốc qua link hoặc file Apk.

Ngoài ra, mọi người không nên lưu thông tin bảo mật dịch vụ ngân hàng trên các phần mềm ứng dụng của điện thoại; thường xuyên cập nhật các phương thức, thủ đoạn của tội phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng và tuyên truyền cho người thân, mọi người xung quanh phòng ngừa.

Trước thực trạng này, Bộ Công an cũng đưa ra khuyến cáo người dân chỉ cài đặt ứng dụng VNeID từ nguồn chính thống trên App Store (đối với hệ điều hành iOS) và CH Play (đối với hệ điều hành Android). Người dân tuyệt đối không cài đặt ứng dụng VNeID từ nguồn ngoài trên các trang web, kho ứng dụng không chính thống, từ các đường link lạ.

Việc cập nhập sửa đổi thông tin công dân phải đến trực tiếp cơ quan công an. Khi phát hiện các thông tin, hành vi vi phạm có liên quan đến tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, đề nghị thông báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để kịp thời xác minh làm rõ, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Tình trạng tội phạm sử dụng công nghệ cao để thực hiện lừa đảo, chiếm đoạt tài sản ngày càng trở nên tinh vi và khó đoán định. Do đó, ngoài các biện pháp khuyến cáo và phòng ngừa từ cơ quan chức năng, mỗi cá nhân cần phải nâng cao tinh thần cảnh giác, tự phòng ngừa để tránh mất tiền hoặc gặp rủi ro.