Nhân ngày 8-3: Lao động nữ được hưởng những "đặc quyền" gì?

Theo Khoản 1 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-CP, lao động nữ trong thời gian hành kinh được nghỉ mỗi ngày 30 phút, tính vào giờ làm việc và hưởng đủ lương theo hợp đồng lao động.

Số ngày có thời gian nghỉ trong thời gian hành kinh do hai bên thỏa thuận nhưng tối thiểu là 3 ngày làm việc/ tháng.

Nếu không có nhu cầu nghỉ và được người sử dụng lao động đồng ý thì lao động nữ sẽ được trả thêm tiền lương tương ứng với thời gian được nghỉ mà vẫn làm việc.

Trường hợp người sử dụng lao động không cho lao động nữ nghỉ trong thời gian hành kinh sẽ bị phạt từ 10-20 triệu đồng.

Bên cạnh đó, lao động nữ được khám sức khỏe định kỳ ít nhất 1 năm/lần.

Điều 21 Luật An toàn, vệ sinh lao động quy định, hằng năm, người sử dụng lao động phải tổ chức khám sức khỏe ít nhất một lần cho người lao động.

Còn theo Khoản 4 Điều 80 Nghị định 145/2020/NĐ-C, lao động nữ trong thời gian nuôi con dưới 12 tháng tuổi được nghỉ mỗi ngày 60 phút trong thời gian làm việc để cho con bú, vắt, trữ sữa, nghỉ ngơi. Thời gian nghỉ vẫn được hưởng đủ tiền lương theo hợp đồng lao động.

Đặc biệt, theo quy định hiện hành lao động nữ đang mang thai được hưởng khá nhiều quyền lợi. Khoản 1 Điều 138 Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ, lao động nữ mang thai nếu tiếp tục làm việc mà có ảnh hưởng xấu tới thai nhi và có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh thì có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.

Trường hợp này vẫn được coi là đơn phương chấm dứt hợp đồng hợp pháp dù không đảm bảo thời gian báo trước theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, lao động nữ mang thai mà có xác nhận của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền về việc tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng xấu tới thai nhi, được quyền tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động. Khi tạm hoãn hợp đồng, lao động nữ mang thai phải thông báo cho người sử dụng kèm theo xác nhận của cơ sở khám, chữa bệnh.

Để bảo vệ quyền lợi của lao động nữ đang mang thai, khoản 4 Điều 122 Bộ luật Lao động 2019 nêu rõ, người sử dụng lao động không được xử lý kỷ luật đối với người lao động đang trong thời gian mang thai; nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi.

Mặt khác, theo Điều 162 BLHS năm 2015 sửa đổi, người sử dụng lao động sa thải trái pháp luật đối với phụ nữ mang thai, người đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi có thể bị phạt tiền từ 100 - 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 1-3 năm.

Ngoài ra, lao động nữ không bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động vì lý do mang thai, không phải làm đêm, làm thêm, đi công tác xa khi mang thai, đồng thời được hưởng chế độ thai sản.

Điều 32 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nêu rõ, trong thời gian mang thai, lao động nữ được nghỉ việc đi khám thai 5 lần, mỗi lần 1 ngày. Trường hợp ở xa cơ sở khám, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 2 ngày cho mỗi lần khám thai.

Khi sẩy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý thì lao động nữ được nghỉ việc tối đa 10 ngày nếu thai dưới 5 tuần tuổi; 20 ngày nếu thai từ 5 tuần tuổi đến dưới 13 tuần tuổi; 50 ngày nếu thai từ 25 tuần tuổi trở lên.

Lao động nữ sinh con được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản trước và sau khi sinh con là 6 tháng.

Trường hợp sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, người mẹ được nghỉ thêm 1 tháng.