Trên chuyến tàu đêm trở về Kyiv

Sau hàng giờ ủ rũ trên con tàu nhỏ khởi hành từ thị trấn Chelm, cô gái tên Tatiana lần đầu tiên mỉm cười một nụ cười rạng rỡ khi đoàn tàu vượt qua biên giới, bỏ lại lãnh thổ Ba Lan ở phía sau.

"Ukraine!", nhiều tiếng xì xầm phấn khích vang lên trong những toa tàu, theo AFP.

Đường về nhà

Giống nhiều hành khách khác trên con tàu khởi hành từ thị trấn Chelm của Ba Lan hướng về Kyiv, Tatiana và mẹ cô, bà Valentina, quyết định đã đến lúc họ trở về nhà sau khi đã lánh nạn ở nước ngoài hơn 4 tháng ròng rã.

Hai người phụ nữ chấp nhận trở về quê hương bất kể tương lai bất định, mặc cho bom đạn vẫn không ngừng rơi trên lãnh thổ Ukraine.

Tatiana và Valentina đến từ Kryvyi Rig, thành phố lớn thứ 8 và nằm ở miền Trung của Ukraine. Đây cũng là quê hương của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Ngay sau khi xe tăng Nga tiến vào Ukraine hôm 24/2, gia đình Tatiana quyết định theo dòng người tị nạn rời khỏi quê nhà. Điểm đến của họ là thành phố Izmir, Thổ Nhĩ Kỳ.

Trước khi chiến sự nổ ra, Tatiana làm việc ở thủ đô Kyiv. Cô là đại diện bán hàng của một công ty marketing. Sau khi chiến sự nổ ra, từ Thổ Nhĩ Kỳ, cô vẫn có thể làm việc từ xa.

"Nhưng bốn tháng với tôi đã là quá đủ. Không dễ để sống ở một đất nước xa lạ, nơi tôi không biết bất cứ ai, không có chung một thứ ngôn ngữ", Tatiana cho biết.

Cô gái nói bất kể tương lai có ra sao, hay khi nào chiến sự mới chấm dứt, gia đình cô quyết phải trở về nhà.

Theo thống kê của Liên Hợp Quốc, kể từ khi Nga phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" hôm 24/2, khoảng 12 triệu người Ukraine đã phải rời bỏ quê hương, tị nạn ở nước ngoài. Trong số này, hơn 5 triệu người đã rời Ukraine đến các nước láng giềng, trong khi 7 triệu người đang sống tha hương ở trong nước.

Các nước láng giềng đã mau chóng dang tay tiếp nhận và chăm sóc hàng triệu người tị nạn từ Ukraine. Khoảng 4,4 triệu người Ukraine đã đến Ba Lan, hàng trăm nghìn người khác đến Đức, Czech hay Moldova.

Đến nay, một phần ba trong số người Ukraine tị nạn ở nước ngoài đã quyết định trở về, trong đó có Tatiana và Valentina.

Tại thủ đô Kyiv, nơi cuộc sống bình thường đã phần nào khôi phục kể từ khi Nga rút khỏi miền Bắc Ukraine đầu tháng 4, khoảng hai phần ba cư dân thành phố đã trở về nhà.

Lên tàu về nhà

Trên con tàu từ Chelm về Kyiv, phần lớn hành khách là phụ nữ và trẻ em. Maxime là một trong số ít nam giới có mặt trên tàu.

Người đàn ông ngoài 30 tuổi đứng ngoài hàng lang suốt nhiều giờ, quan sát cảnh nông thôn yên bình ở miền Tây Ukraine. Sau 2 tháng ở nước ngoài, Maxime quyết định về nước, điểm đến là Donbas, khu vực hiện là nơi giao tranh ác liệt nhất.

Tại Donbas, những trận không kích, pháo kích được miêu tả diễn ra dồn dập không ngớt.

"Tôi cần đến đó (Donbas) để thăm hỏi vài người, nếu họ còn ở đó", Maxime nói.

Một gia đình đoàn tụ ở Kharkiv. Ảnh: New York Times.

Trên con tàu chứa hàng trăm người, không ai có vẻ buồn phiền khi phải chờ đợi hàng giờ ở biên giới phía Ba Lan, và sau đó tiếp tục phải chờ khi đã vào Ukraine. Họ đã chờ nhiều ngày, nhiều tháng để về nhà, vì thế thêm vài giờ, vài phút cũng không phải điều lớn lao.

Hàng trăm hành khách trên tàu như được kết nối với nhau bởi một sợi chỉ tinh tế, vô hình. Bất kể họ là ai, lý do rời đi rồi trở lại là gì, điều quan trọng nhất khiến họ cảm thông lẫn nhau là quyết định trở về, khi đất nước còn chưa im tiếng súng.

Trên tàu, những người lạ hóa người quen, họ trò chuyện say sưa tới tận đêm khuya suốt hành trình.

Một bài hát của ca sĩ người Anh Ed Sheeran khe khẽ vang lên từ một toa tàu, rồi hòa tan giữa tiếng rầm rập của bánh xe tàu hỏa.

Nhân viên đoàn tàu đi dọc các toa kiểm tra vé của hành khách, nhận yêu cầu đồ uống từ khách hàng, cũng như giúp đỡ nếu hành khách có bất cứ vấn đề gì, bảo đảm mọi người đều thoải mái trên chuyến hành trình dài 15 giờ đồng hồ.

Không gian yên bình, tĩnh mịch bao trùm con tàu cho đến khi thủ đô Kyiv hiện lên trong tầm mắt vào sáng sớm.

Những tiếng thổn thức nhè nhẹ vang lên, nước mắt bắt đầu ướt trên mi các hành khách. Không khí trên tàu bỗng trở nên trang nghiêm.

Khi tàu đã vào ga, có thể quan sát thấy hàng dài người dân thủ đô xếp hàng chờ đón người thân, có người thậm chí mang cả hoa tươi. Sau hàng tháng trời bị bom đạn chia cắt, nhiều gia đình đã may mắn được đoàn tụ.