Ngày lịch sử của NATO

Sự kiện cũng ghi một cột mốc thay đổi chưa từng có trong nhiều thập kỷ của Phần Lan trong chính sách an ninh của mình. Quốc gia Bắc Âu này đã đi trước một bước so với nước láng giềng Thụy Điển vốn vẫn đang trong quá trình chờ xét duyệt đủ điều kiện để gia nhập NATO dù cả hai cùng nộp đơn một ngày.

Khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) chào đón Phần Lan với tư cách thành viên thứ 31 trong một buổi lễ chào cờ tại trụ sở liên minh này ở ngoại ô Brussels. Cờ của Phần Lan được kéo lên bên ngoài trụ sở NATO cùng với cờ của 30 quốc gia thành viên khác của liên minh.

Nút thắt cuối cùng để lá đơn xin gia nhập NATO của Phần Lan được chấp thuận khi hai thành viên cuối cùng của khối là Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary phê chuẩn vào tuần trước. Trong khi đó, đây cũng chính là hai nút thắt mà Thụy Điển chưa giải quyết xong nên chưa thể cùng Phần Lan gia nhập khối trong một ngày.

Đặc biệt bất đồng giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Thụy Điển xung quanh vấn đề tôn giáo và việc Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Thụy Điển đang chứa chấp lực lượng mà họ gọi là khủng bố.

Tuy nhiên, chỉ với việc Phần Lan chính thức trở thành thành viên đã đánh dấu sự mở rộng biên giới mang tính lịch sử của NATO. Các chuyến bay do thám của khối quân sự này do Mỹ và các đồng minh khác thực hiện đã bắt đầu diễn ra trên không phận Phần Lan, quốc gia có đường biên giới trải dài với Nga.

Tổng Thư ký NATO Jens Stoltenberg nhận định sự kiện là “một ngày tốt lành cho an ninh của Phần Lan, cho an ninh Bắc Âu và cho toàn bộ NATO”.

Đây cũng là một cột mốc lịch sử đối với Phần Lan do nó đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên không liên kết quân sự của nước này kể từ Thế chiến 2. Sự thay đổi này được thúc đẩy do chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine khiến Phần Lan chủ động tìm kiếm sự bảo hộ an ninh từ NATO. Chính phủ nước này cũng giải thích quyết định trên là để chống lại nguy cơ ngày càng gia tăng từ Moscow.

Với việc gia nhập NATO của Phần Lan, biên giới mà liên minh quân sự này chia sẻ với Nga sẽ gia tăng gấp đôi, điều mà Moscow liên tục phản đối trong suốt nhiều năm qua.

Phản ứng lại tin tức này, hãng thông tấn nhà nước Nga RIA trích dẫn Thứ trưởng Ngoại giao Alexander Grushko cho biết, Moscow sẽ tăng cường năng lực quân sự ở các khu vực phía Tây và Tây Bắc nước này.

Nga cũng cho biết, trong trường hợp lực lượng và nguồn lực của các thành viên NATO khác được triển khai ở Phần Lan thì họ sẽ thực hiện các bước bổ sung để đảm bảo an ninh quân sự quốc gia.

Trước đó vào năm 2022, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu từng tuyên bố Nga đang thực hiện các biện pháp đối phó thích hợp với sự mở rộng của NATO và sẽ thành lập 12 đơn vị và sư đoàn ở quân khu phía Tây.

Dự kiến trong vài tháng tới, nút thắt với Thổ Nhĩ Kỳ được giải quyết, Thụy Điển sẽ theo bước Phần Lan gia nhập NATO. Đây sẽ là một trong những hệ quả quan trong nhất đối với quan hệ quốc tế diễn ra sau khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine.

Việc mở rộng biên giới của NATO cũng mở ra một thời kỳ căng thẳng mới nghiêm trọng nhất giữa khối quân sự này với Nga kể từ sau Chiến tranh Lạnh đến nay.