Lao động thời vụ cận Tết: Thu nhập hấp dẫn vẫn… khó tuyển

Nhiều doanh nghiệp cho biết, vì nhiều lý do mà vẫn gặp khó khăn trong việc tuyển dụng đủ số lượng lao động thời vụ dịp này. 

Thị trường khởi sắc

Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, tình hình lao động, việc làm 3 tháng cuối năm 2024 có nhiều dấu hiệu khởi sắc so với quý trước và cùng kỳ năm trước. Theo đó, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên của cả nước quý IV/2024 ước tính là 53,2 triệu người, tăng 390,1 nghìn người so với quý trước và tăng 625,3 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tính chung năm 2024, lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên là gần 53,0 triệu người, tăng 575,4 nghìn người so với năm trước.

Tính riêng trong quý IV/2024, số lao động có việc làm ước tính là 52,1 triệu người, tăng 414,9 nghìn người so với quý trước và tăng 639,1 nghìn người so với cùng kỳ năm trước. Tính chung năm 2024, lao động có việc làm là 51,9 triệu người, tăng 585,1 nghìn người (tương ứng tăng 1,1%) so với năm trước.

Vào thời điểm trước và cận Tết Nguyên đán, nhu cầu việc làm thời vụ luôn tăng cao, đặc biệt có thể kể đến các dịch vụ về nhân viên phục vụ, lau dọn nhà cửa, vận chuyển hàng hóa... Đây cũng là cơ hội để nhiều người lao động tìm được việc làm phù hợp, tăng thêm thu nhập trong dịp Tết.

Tranh thủ thời gian được nghỉ học trước Tết, anh Trần Văn Chiến (22 tuổi, quê Hưng Yên) ứng tuyển làm bưu tá cho một đơn vị giao hàng với mức lương “cứng” là 5 triệu đồng/tháng (chưa kể các khoản phụ cấp hoặc thưởng bổ sung nếu có thực hiện được những mục tiêu hoặc điều kiện đặc biệt như giao hàng nhanh chóng, số lượng đơn hàng cao…).

“Mọi năm cứ được nghỉ học dài là tôi lại đăng ký làm bưu tá để có thêm thu nhập. Thời điểm này mọi người có xu hướng mua sắm trực tuyến rất nhiều, vì vậy số lượng đơn rất cao, dễ dàng đạt đủ lượng đơn để nhận thưởng doanh số. Nếu các đợt khác trung bình thu nhập mỗi tháng khoảng 8 triệu đồng/tháng thì đợt Tết có thể lên tới 10 - 11 triệu đồng/tháng. Thu nhập cao cũng đồng nghĩa với công việc cũng vất vả hơn đôi chút. Lượng đơn nhiều, nhưng cũng nhiều khách ‘bom’ hàng, phải đi làm sớm hơn, về muộn hơn, có khi làm đến sát Tết mới được nghỉ”, anh Trần Văn Chiến chia sẻ.

Tích cực tham gia vào các phiên giao dịch việc làm, ông Trương Hoàng Anh, nhân sự phòng tuyển dụng của một doanh nghiệp bán lẻ tại quận Cầu Giấy cho biết, từ nay tới gần Tết Nguyên đán đơn vị có nhu cầu tuyển dụng gần 100 lao động với nhiều vị trí khác nhau. Các vị trí tuyển dụng là nhân viên bán hàng, kế toán, thu ngân, nhân viên chăm sóc khách hàng, bảo vệ... với mức tiền lương cơ bản dao động trong khoảng 6 - 8 triệu đồng/tháng, có tiền thưởng và tiền tăng ca.

Khó tuyển lao động

Ông Trương Hoàng Anh cho biết, dù mức thu nhập trả cho người lao động thời vụ không hề thấp, nhưng năm nay, doanh nghiệp của ông gặp khó trong việc tuyển lao động. Hiện nay doanh nghiệp ông Hoàng Anh mới hoàn thành 2/3 mục tiêu đề ra, như vậy vẫn chưa đủ số lượng lao động cần tuyển. Được biết, hầu hết các vị trí lao động cần tuyển tại chuỗi bán lẻ này đều ưu tiên tuyển người có độ tuổi từ 18 - 30.

“Lao động trẻ thường được chúng tôi ưu tiên tuyển dụng vì họ năng động, dễ thích nghi, có sức khỏe tốt, có năng lực sử dụng công nghệ và hỗ trợ khách hàng mua sắm. Năm nay khó tuyển hơn vì nhu cầu tuyển dụng của thị trường lớn hơn năm ngoái trong khi nhiều bạn trẻ hiện nay không mặn mà với công việc làm thêm”, ông Hoàng Anh đánh giá.

Ở góc độ người lao động, một số người cho biết, các ngành nghề đều đang ở giai đoạn “nước rút”, vì đó họ có nhiều sự lựa chọn công việc hơn. Người có nhu cầu lao động không quá vội vàng ứng tuyển mà họ phải xem xét về mức lương, khối lượng công việc,... Từ đó, họ chọn công việc phù hợp.

Cũng có trường hợp lao động, nhất là lao động trẻ muốn tìm những công việc đúng chuyên môn thay vì những công việc thời vụ mang tính phổ thông để tăng cơ hội trải nghiệm, giúp họ có những kiến thức, kỹ năng mới.

“Sinh viên hiện nay khác với sinh viên ngày trước. Họ có nhiều cơ hội việc làm với thời gian làm việc linh hoạt và chủ động. Do đó, họ không quá mặn mà với những công việc mang tính gò bó, theo giờ mà thu nhập lại thấp”, ông Hoàng Anh nhận định.

Hình thức tuyển dụng trực tuyến phát triển là nhân tố thuận lợi lớn giúp kết nối giữa người lao động và người có nhu cầu tuyển dụng lao động. Mặt trái của hình thức này là đối tượng xấu lợi dụng để thực hiện các hành vi lừa đảo. Từ đó, lao động thời vụ lo lắng, xuất hiện tâm lý e dè khi tham gia tuyển dụng vì sợ sập “bẫy” lừa đảo việc làm.

Cơ quan quản lý Nhà nước cũng có nhiều cảnh báo tới người dân về việc cảnh giác với những lời mời tuyển dụng “việc nhẹ, lương cao” trên mạng, đặc biệt là những công việc không yêu cầu kinh nghiệm.

Theo luật sư Diệp Năng Bình, Trưởng Văn phòng luật sư Tinh Thông Luật, giai đoạn gần Tết, thị trường lao động nhộn nhịp, cũng là lúc chiêu trò lừa đảo việc làm gia tăng. Đối tượng xấu thường dùng chiêu trò giả mạo công ty uy tín tuyển dụng để liên hệ với ứng viên qua mạng. Từ đó lôi kéo, dẫn dụ người lao động nạp tiền với nhiều lý do như là phí đặt cọc, phí đồng phục… nhằm chiếm đoạt tiền và tài sản của những người nhẹ dạ cả tin.