Công bố 6 mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0

Thực hiện Quyết định số 374/QĐ-TTg ngày 19/2/2025 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030, Bộ GD&ĐT phối hợp Trường Đại học Mở TPHCM tổ chức Hội nghị công bố các mạng lưới trung tâm khu vực miền Trung và miền Nam tại TPHCM.

Hội nghị có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc; đại diện lãnh đạo các Vụ, Cục thuộc Bộ GD&ĐT; đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ; 6 cơ sở giáo dục đại học chủ trì 6 mạng lưới và hơn 100 đại diện các cơ sở giáo dục đại học, doanh nghiệp là thành viên tham gia các mạng lưới.

Hợp tác ba nhà - chìa khóa thành công

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh, trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Đảng và Nhà nước xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là nền tảng không thể thiếu để phát triển bền vững, là “chìa khóa” giúp Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên kinh tế số toàn cầu.

Các trường đại học có vai trò đặc biệt quan trọng, vừa đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao ngang tầm quốc tế, vừa tổ chức nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, gắn kết với nhu cầu của doanh nghiệp và nền kinh tế.

"Ngày 1/8/2025 tại Hà Nội, Bộ GD&ĐT đã công bố 7 cơ sở giáo dục đại học chủ trì mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng khu vực phía Bắc. Hôm nay, Bộ tiếp tục công bố 6 mạng lưới khu vực miền Trung và miền Nam, thuộc các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghiệp bán dẫn, công nghệ sinh học, công nghệ giáo dục, năng lượng tái tạo... Đây là bước đi cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước vào thực tiễn giáo dục đại học", Thứ trưởng nói.

Theo Thứ trưởng, đề án phát triển hệ thống trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 đến năm 2030 đặt mục tiêu hình thành các “hạt nhân dẫn dắt” – liên minh chiến lược giữa trường đại học và doanh nghiệp trên từng lĩnh vực công nghệ trọng điểm.

Mô hình này tập hợp các trí tuệ xuất sắc của Việt Nam và quốc tế, chia sẻ phòng thí nghiệm, công nhận tín chỉ lẫn nhau, tạo điều kiện để sinh viên, giảng viên tiếp cận công nghệ mới, bài toán thực tiễn, từ đó thúc đẩy nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao.

Thứ trưởng khẳng định, kinh nghiệm quốc tế cho thấy chỉ khi nhà trường, doanh nghiệp và Nhà nước hợp tác chặt chẽ thì mới xây dựng được hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững. Nhà nước kiến tạo thể chế và cơ chế vận hành; nhà trường là trung tâm kết nối đào tạo – nghiên cứu; doanh nghiệp đóng vai trò cầu nối thị trường và ứng dụng.

Thứ trưởng đề nghị các cơ sở giáo dục trong mạng lưới tuyên truyền rộng rãi nội dung Đề án tới cán bộ, giảng viên, sinh viên và các đối tượng liên quan; chủ động đề xuất dự án đầu tư, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu các lĩnh vực công nghệ ưu tiên.

Đề xuất nhiệm vụ khoa học – công nghệ cấp quốc gia, cấp bộ; chú trọng sản phẩm nghiên cứu có khả năng ứng dụng, thương mại hóa; tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút nhân tài, học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình tiên tiến trên thế giới.

"Kỳ vọng các mạng lưới trung tâm đào tạo xuất sắc và tài năng về công nghệ 4.0 sẽ phát huy hiệu quả, trở thành điểm sáng dẫn dắt hệ thống khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và đào tạo nguồn nhân lực xuất sắc cho đất nước", Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh.

Kết nối đào tạo vùng

PGS.TS Trần Ngọc Thịnh, Trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TPHCM) - đơn vị chủ trì mạng lưới trí tuệ nhân tạo và công nghệ bán dẫn khu vực phía Nam cho biết, mục tiêu chung của mạng lưới là phát triển năng lực đào tạo và nghiên cứu AI chuyên sâu, tăng cường nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời lan tỏa tri thức và chuẩn đào tạo AI đến các trường đại học, cao đẳng trong khu vực.

Theo PGS.TS Trần Ngọc Thịnh, mạng lưới sẽ triển khai chương trình khung AI vùng - bộ giáo trình nền tảng và chuyên sâu, được điều chỉnh linh hoạt theo đặc thù của từng trường.

Song song đó là đào tạo giảng viên nguồn thông qua các khóa tập huấn ngắn hạn và học kỳ chuyên sâu, cũng như tổ chức lớp liên trường AI (kết hợp trực tuyến và trực tiếp) với các dự án nhóm đa trường, giúp sinh viên rèn kỹ năng làm việc thực tế và phát triển thế mạnh liên ngành.

Với sự đồng hành của doanh nghiệp, mạng lưới sẽ đồng thiết kế chương trình thực tiễn (case-study, chuyên gia doanh nghiệp giảng dạy), xây dựng Learning Lab/AI Studio được tài trợ GPU, server, dữ liệu; tổ chức AI Bootcamp & Career Day để kết nối sinh viên với thị trường lao động, và trao học bổng, chứng chỉ quốc tế thông qua hợp tác với các viện, học viện doanh nghiệp.

"Chúng tôi mong muốn tạo một môi trường hợp tác chặt chẽ giữa các trường đại học, doanh nghiệp và tổ chức công nghệ. Mỗi trường có thể phát huy thế mạnh riêng, nhưng khi kết nối sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, thúc đẩy đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ hiệu quả hơn", PGS.TS Trần Ngọc Thịnh nhấn mạnh.

Các mạng lưới khác cũng trình bày định hướng hoạt động, kế hoạch phát triển cũng như vai trò kết nối giữa cơ sở đào tạo - doanh nghiệp - nhà nước trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.

Việc thành lập các mạng lưới góp phần thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, qua đó nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong các lĩnh vực công nghệ trọng điểm.