Rủi ro của tín dụng trái phiếu doanh nghiệp đối với hệ thống ngân hàng rất thấp

Sau dư âm của vụ án Tân Hoàng Minh, thị trường TPDN tiếp tục đón nhận cú sốc mới từ Vạn Thịnh Phát. Sự kiện này đã làm ảnh hưởng đáng kể đến tâm lý thị trường nhất là các nhà đầu tư cá nhân về rủi ro an toàn hệ thống tín dụng.

Tuy nhiên, theo FiinRatings, rủi ro ảnh hưởng từ TPDN đến với hệ thống tín dụng hiện nay là ở mức rất thấp. Số liệu FiinRatings cho thấy, dư nợ trái phiếu tính đến thời điểm cuối tháng 9/2022 đạt hơn 1,3 triệu tỷ đồng (tương đương với hơn 13% GDP năm 2021), trong đó nếu loại bỏ các trái phiếu ngân hàng thì số dư nợ trái phiếu của các doanh nghiệp phi ngân hàng là 908,8 nghìn tỷ đồng và các nhà phát hành bất động sản là 455 ngàn tỷ đồng. Con số này có vẻ lớn nhưng trên thực tế chỉ chiếm khoảng 4% tổng dư nợ tín dụng toàn hệ thống ngân hàng Việt Nam.

Cũng theo các chuyên gia phân tích của FiinRatings, các sự kiện đánh giá kết quả xếp hạng tín nhiệm trước đây của FiinRatings về ngành Bất động sản, chất lượng tín dụng của ngành này có sự phân hóa cao, và vẫn có rất nhiều doanh nghiệp có sức khỏe tài chính tốt, đủ khả năng đáp ứng các nghĩa vụ nợ.

Để đánh giá mức độ rủi ro của tín dụng TPDN đối với hệ thống ngân hàng, các chuyên gia của FiinRatings cho biết, so với Trung Quốc – quốc gia dư nợ trái phiếu chiếm đến 44% GDP nhưng tỷ lệ vỡ nợ chỉ chiếm 1,35%, cho thấy rủi ro vỡ nợ tại thị trường Việt Nam nếu có tồn tại thì cũng rất thấp. Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới vẫn xử lý được sau thời gian bất ổn 2 năm qua nhờ sự điều tiết của cơ quan quản lý với nhiều chính sách khác nhau.

Một yếu tố quan trọng khác là hoạt động mua lại 9 tháng năm nay của khối doanh nghiệp phi ngân hàng tại Việt Nam cũng tăng 2,34 lần sao với cùng kỳ năm 2021 và đạt 75,5 nghìn tỷ đồng. Điều này đã góp phần làm giảm áp lực nợ TPDN đến hạn.

Bên cạnh đó, các ngân hàng hiện nay cũng đang nắm giữ danh mục trái phiếu doanh nghiệp phi ngân hàng với quy mô vào khoảng 284 ngàn tỷ đồng, chiếm khoảng 2,37% trên tổng tài sản sinh lời tại thời điểm 30/6/2022. Đây không phải là vấn đề lớn đối với chất lượng tín dụng ngân hàng bởi quy mô còn nhỏ và chất lượng trái phiếu có tính phân hóa và cũng được các ngân hàng đánh giá kỹ lưỡng. Mức độ ảnh hưởng chỉ có thể lớn hơn đối với một số ngân hàng có phân bổ tín dụng trái phiếu doanh nghiệp lớn hơn 10% tổng dư nợ tín dụng của họ.

“Chính vì vậy, nhà đầu tư tham gia thị trường TPDN nên giữ bình tĩnh và sự tỉnh táo trước các thông tin nhiễu loạn được lan truyền, tránh việc bán tháo và cắt lỗ TPDN đang nắm giữ mà không đánh giá được sức khỏe tài chính của DN phát hành”, FiinRatings nhấn mạnh.

Ngoài ra, cũng theo FiinRatings, trong trường hợp nhà đầu tư đang sở hữu các trái phiếu mà DN không thể trả lãi và/hoặc gốc, thì việc chấp nhận đàm phán và dàn xếp với doanh nghiệp và các tổ chức trung gian sẽ là giải pháp tốt cho các bên.