Hoạt hình Việt tỏa sáng trong im lặng!

Chuyện gì đang xảy ra với hoạt hình Việt?

Khởi chiếu chính thức từ 20/6, và trước đó có những suất chiếu sớm từ 14/6, phim “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu” - một “bom tấn” của hoạt hình nội địa nhẽ ra tỏa sáng với câu chuyện kể đầy hào sảng về văn hóa Việt, tinh thần Việt lại đang mắc kẹt như một con cá vướng lưới ngư phủ.

Theo số liệu Box Office Vietnam - đơn vị thống kê phòng vé độc lập, tính đến thời điểm sáng 25/6, “Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu” mới đang có doanh thu 2,6 tỷ đồng - một con số không chỉ gây bất ngờ, đầy thất vọng và chứa đựng vô vàn ẩn số nhói lòng.

Một bộ phim hoạt hình Việt Nam ra mắt không ồn ào, không quảng bá rầm rộ, không được trending trên các nền tảng lớn nhưng nhận được nhiều đánh giá xuất sắc từ chính người xem. Khán giả Vũ Mạnh Cường sau khi xem phim đã nhận xét, đó là tác phẩm điện ảnh đầu tiên của Việt Nam đưa cậu bé Quỳnh lém lỉnh từ series YouTube lên màn ảnh rộng.

“Phim là một chuyến phiêu lưu đưa khán giả nhí và cả phụ huynh trở về làng quê Việt Nam với cây đa, bến nước, sân đình. Những hình ảnh quen thuộc từ Tràng An, Hạ Long đến Tây Bắc được tái hiện sống động, mình xem mà bồi hồi nhớ tuổi thơ. Đặc biệt, phim lồng ghép khéo léo truyền thuyết Kim Ngưu, Lạc Long Quân và Cửu Vĩ Hồ từ “Lĩnh Nam chích quái”, mang đến một thế giới huyền ảo đậm chất dân gian”, khán giả Mạnh Cường chia sẻ.

Người xem cũng thấy các nhân vật trong bộ phim được tạo hình vô cùng đáng yêu, hài hước. Cậu bé Quỳnh nhố, Còi nhí, Bí mập, bé Muối và chú trâu thần Kim Ngưu “siêu cute” khiến người xem cười nghiêng ngả với những màn đối thoại dí dỏm, bắt trend. Chú trâu Kim Ngưu chính là ngôi sao, vừa mạnh mẽ vừa đáng yêu, đúng chuẩn “linh thú” quốc dân.

Đặc biệt, kỹ xảo 3D trong phim thực sự là bước tiến lớn đối với một bộ phim hoạt hình Việt Nam. Các cảnh hành động như trận chiến với Cửu Vĩ Hồ hay giao long được dàn dựng mượt mà, kịch tính, đem lại cảm giác mãn nhãn. Âm thanh sống động, lồng tiếng Bắc - Nam phù hợp với mọi khán giả.

Sau khi xem phim, Tiến sĩ Ngữ văn Hà Thanh Vân nhận định, đây là bộ phim hoạt hình Việt Nam hay nhất bà từng xem. Bất cứ một phụ huynh nào có trách nhiệm với con trẻ đều lựa chọn và xem cùng con. Người lớn có câu chuyện của người lớn và trẻ con cũng có câu chuyện riêng của mình. “Trạng Quỳnh nhí” chính là bộ phim như vậy.

TS Hồ Trọng Minh - giảng viên Trường ĐH Mỹ thuật Việt Nam cũng nhận xét, đây là bộ phim hoạt hình mà khi xem, thấy bản thân mình trong đó. Bộ phim khơi gợi nhiều câu hỏi đối với khán giả về nhân sinh quan trong cuộc sống.

Bộ phim còn được khán giả ví như một tiết học ngoại khóa vui nhộn, giúp các bé hiểu hơn về văn hóa Việt Nam qua những câu chuyện đầy cảm hứng. Nếu có một trái tim yêu văn hóa Việt, một tình yêu lặng thầm với cổ tích dân gian, và một niềm tin về trí tuệ Việt Nam xứng đáng được tỏa sáng, thì có lẽ “Trạng Quỳnh nhí” là một minh chứng điển hình.

Tỏa sáng trong im lặng!

Là một tác phẩm hoạt hình dành cho mọi lứa tuổi, được tạo nên bởi bàn tay, khối óc và trái tim của những người Việt trẻ cùng một giấc mơ mang văn hóa vào hoạt hình, đưa văn hóa lan tỏa xa hơn, rộng hơn nhưng thật đáng tiếc “Trạng Quỳnh nhí” lại không thể đạt kỳ vọng khi có hiện tượng “bóp suất chiếu”.

Trao đổi với Báo GD&TĐ, đạo diễn - NSƯT Trịnh Lâm Tùng cho biết, nếu chất lượng phim kém thì đành chấp nhận nhưng đằng này phim được đa số khán giả yêu thích. Kết quả phòng vé rất quan trọng với một sản phẩm điện ảnh. Tuy nhiên với quan điểm ước mơ làm nên tác phẩm tạo ra di sản thì sự đón nhận của khán giả cũng như giá trị bộ phim đem lại là điều đạo diễn quan tâm và đau đáu nhiều hơn.

Có ý kiến cho rằng, từ lâu phim hoạt hình Việt Nam đã bị gắn mác “trẻ con”, “giá rẻ”, “chưa tới”. Tuy nhiên “Trạng Quỳnh nhí” đã làm điều ngược lại với hình ảnh trau chuốt, màu sắc sinh động, kỹ xảo mượt mà, thông điệp rõ ràng về lòng tin, chính nghĩa, tình bạn và sự hi sinh.

Từng khung hình là những lát cắt văn hóa, từng chuyển động là những nhịp đập của những người trẻ đang cố gìn giữ hồn Việt. Đó không chỉ là phim hoạt hình, mà còn là tâm huyết, ước mơ đưa phim hoạt hình Việt vươn tầm thế giới.

Tuy nhiên, khách quan để đánh giá một bộ phim, dù hay đến đâu cũng không thể lan tỏa nếu không có người cùng nâng nó lên. Không có các chiến dịch truyền thông bài bản, không nhiều chia sẻ lan tỏa… đã khiến cho một bộ phim, dù hay nhưng ít người biết đến, dù xuất sắc nhưng chỉ tỏa sáng trong im lặng!

Không chỉ có “Trạng Quỳnh nhí” mắc kẹt chưa thể tiến lên, mà trước đó phim hoạt hình “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” ra rạp đúng dịp Quốc tế Thiếu nhi 1/6 cũng ít khả quan, dù được khán giả khen hay.

Đạo diễn Nguyễn Mai Phương cho rằng, doanh thu tuy quan trọng nhưng chỉ là một phần để đánh giá, bởi cốt lõi của doanh thu hoàn toàn phụ thuộc tình cảm và sự ủng hộ của khán giả.

Trong khi doanh thu của hoạt hình Việt quá khiêm tốn lại vô tình tạo khoảng trống để hoạt hình ngoại vươn lên chiếm lĩnh thị phần. “Doraemon movie 44” sau hơn 1 tháng chiếu rạp đã đem về doanh thu 163 tỷ đồng (tính đến thời điểm sáng 25/6), “Bí kíp luyện rồng” khởi chiếu từ 13/6 cũng đang giữ vị trí Á quân phòng vé với doanh thu gần 44 tỷ đồng.

Chọn phim nội hay phim ngoại là quyền của khán giả, nhưng có lẽ chúng ta đã quá quen với Disney, Pixar hay Ghibli, mà quên mất rằng Việt Nam cũng có những biểu tượng không hề thua kém.