Ứng dụng robot trí tuệ nhân tạo trong mổ não thức tỉnh
"Mổ tỉnh xuất huyết não bằng robot mang lại nhiều lợi ích cho người bệnh, cứu sống và hạn chế tối đa di chứng cho những trường hợp xuất huyết não vốn trước đây không thể can thiệp điều trị" - Thạc sĩ, bác sĩ chuyên khoa II Chu Tấn Sĩ, Trưởng Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thành phố Hồ Chí Minh cho biết.
Với sự trợ giúp đắc lực của hệ thống phẫu thuật robot AI, các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thành phố Hồ Chí Minh đã phẫu thuật não tỉnh thức, xử lý khối xuất huyết não lớn 4cm trong tình trạng bệnh nhân đã qua giờ vàng cấp cứu đột quỵ não theo phương pháp truyền thống, chỉ số sinh tồn rất thấp.
Robot AI hòa hình MRI, DTI... cho thấy rõ các bó sợi thần kinh và khối máu tụ chèn ép trong não người bệnh. |
Bệnh nhân may mắn trong trường hợp trên là ông T.M.H (thành phố Hồ Chí Minh). Theo người nhà bệnh nhân, sau 2 ngày uống một lon bia, ông H liên tục chóng mặt, nhức đầu, nôn. Sau một ngày, thấy triệu chứng không thuyên giảm, nghi ngờ ông bị đột quỵ, chân tay yếu liệt, tri giác lơ mơ, gia đình vội đưa ông H đi cấp cứu. Tuy nhiên, ở bệnh viện đầu tiên ông H đến nhập viện, bác sĩ cho biết đã quá thời gian vàng cấp cứu đột quỵ não, không thể cấp cứu hiệu quả với các kỹ thuật truyền thống.
Gia đình quyết định "còn nước còn tát", đưa ông H đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thành phố Hồ Chí Minh vì biết thông tin về robot mổ não AI Modus V Synaptive. Kết quả chụp MRI 3 Tesla khẩn cấp xác định ông H có khối xuất huyết não lớn đến 4cm.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ cho biết, bệnh nhân có khối máu tụ lớn, chèn ép các cơ quan thần kinh chung quanh, buộc phải mổ khẩn cấp. Nếu chậm trễ, bệnh nhân sẽ rơi vào trạng thái liệt nửa người, tử vong nhanh chóng. "Trường hợp này đến với chúng tôi khi đã qua thời gian vàng cấp cứu đột quỵ. Khối lượng máu tụ lớn, mạch máu vỡ vẫn tiếp tục chảy gây tăng áp lực nội sọ ngày càng nhiều, các chỉ số sinh tồn ngày càng xấu hơn", bác sĩ Chu Tấn Sĩ cho hay.
Trung tâm Thần kinh và các bác sĩ nhiều chuyên khoa đã hội chẩn và quyết định chọn kỹ thuật mổ não tỉnh thức mới với sự trợ giúp đắc lực của Robot AI Modus V Synaptive và hệ thống định vị Neuro-Navigation AI thế hệ mới nhất.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ phân tích, mổ lấy máu tụ, cầm máu bằng phương pháp mổ tỉnh thức sẽ giúp người bệnh thoát khỏi nguy hiểm nhanh chóng, đánh giá hiệu quả mổ thuận lợi khi người bệnh có thể tương tác với bác sĩ, cử động, hỏi đáp…
Độ khó và nguy hiểm của mổ não tỉnh thức cao hơn gấp nhiều lần so với mổ có gây mê toàn thân, bệnh nhân được thở máy và nằm im, kiểm soát bằng thuốc dễ dàng. Tuy nhiên, do gây mê hoàn toàn nên bác sĩ không thể yêu cầu người bệnh nói hay cử động để trực tiếp đánh giá chức năng ngay trong lúc tác động vào vùng não tương ứng.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ (người ngồi) và cộng sự trong ca mổ não tỉnh thức cho người bệnh bằng Robot Modus V Synaptive. |
Trong trường hợp khẩn cấp này, các bác sĩ quyết định mổ tỉnh thức "2 trong 1". Sau 2 giờ bệnh nhân nhập viện, các bác sĩ tiến hành phẫu thuật với nhiều phức tạp lường trước. Để việc phẫu thuật thành công, việc gây tê cục bộ rất quan trọng. Vì thế, bác sĩ chuyên khoa II Lưu Kính Khương, Trưởng Khoa Gây mê Hồi sức của Bệnh viện đã có kế hoạch kiểm soát đường thở, huyết áp, chức năng thần kinh cho người bệnh. Máy siêu âm được bố trí ngay tại chỗ để xác định chính xác 4 nhánh thần kinh lên đỉnh đầu (nơi vết mổ diễn ra), gây tê phong tỏa.
"Các loại thuốc được dùng với liều lượng được tính toán kỹ, bảo đảm người bệnh tỉnh táo trong lúc mổ nhưng không cảm thấy đau, không nôn ói, không động kinh, cơ thể và thần kinh sẽ ổn định nhất trong và sau mổ. Nếu không giảm đau và kiểm soát các chức năng thần kinh, vận động tốt, người bệnh có nguy cơ bị kích động, lo sợ, đau, cựa quậy trong lúc mổ, ảnh hưởng đến thao tác của phẫu thuật viên và nguy cơ phù não nguy hiểm”, bác sĩ Lưu Kính Khương đánh giá.
Trước ca mổ, ứng dụng AI của Robot Modus V Synaptive đã hòa hình tất cả hình ảnh, dữ liệu chụp MRI, DTI, CT, DSA… của người bệnh. Các bó sợi thần kinh và khối máu tụ hiện rõ trên cùng một hình ảnh 3D sinh động, chi tiết rõ nét.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ đã tiến hành mổ mô phỏng trên phần mềm chuyên dụng của robot, chọn vị trí mở hộp sọ, đường phẫu thuật tiếp cận khối máu tụ chính xác, hiệu quả, an toàn nhất mà không phải cắt qua các bó dẫn truyền thần kinh và mô não lành chung quanh.
Vì đã nhìn thấy toàn bộ não bộ và các vùng máu tụ, bác sĩ chỉ cần rạch da đầu khoảng 5 cm, bộc lộ sọ và khoan mở nắp sọ chỉ 3 cm, sau đó khéo léo cắt mở màng cứng. Não bộ người bệnh căng, đập yếu.
Theo đường dẫn đã được xác lập từ cuộc mổ mô phỏng trước đó và sự giám sát chặt chẽ của robot với hệ “đèn giao thông xanh vàng đỏ" cảnh báo đường mổ chính xác, bác sĩ đặt ống chuyên dụng Brainpath vào chính xác ổ máu tụ trong bán cầu não phải, hút ra khoảng 40 ml máu cục và máu đã đen đặc.
Trong quá trình mổ, bác sĩ Chu Tấn Sĩ liên tục trao đổi với bệnh nhân về trạng thái cảm xúc trong quá trình mổ, đề nghị ông co chân trái, chân phải… để chắc chắn các chức năng thần kinh liên quan được bảo tồn tối đa. Đặc biệt, khi loại bỏ hết máu tụ trong não, cảm giác thoải mái, cả bác sĩ Chu Tấn Sĩ và bệnh nhân đã cùng hát song ca trong khi ê kíp tiếp tục vá màng cứng, đặt lại nắp sọ và khâu da.
Chỉ hơn 30 phút từ lúc mở hộp sọ và đóng lại, ê kíp bác sĩ phẫu thuật, gây mê, điều dưỡng và người bệnh đã trải qua cuộc mổ phức tạp nhưng rất thành công. Sau mổ 30 phút, người bệnh gặp người thân, gọi điện thoại về cho gia đình. Nửa ngày sau, kết quả chụp CT 768 lát cắt cho thấy không còn máu tụ trong não, vận động, thị giác và nhận thức của người bệnh hoàn toàn bình thường.
Bác sĩ Chu Tấn Sĩ cho biết, mỗi phút sau đột quỵ sẽ có khoảng 2 triệu tế bào não bị hủy hoại. Chính vì vậy, cấp cứu đột quỵ càng sớm càng tốt. Phương thức mổ não tỉnh thức bằng robot AI Modus V Synaptive rất hiệu quả khi áp dụng cho các trường hợp phẫu thuật xuất huyết não do đột quỵ, vỡ túi phình mạch não hoặc mổ vùng não chịu trách nhiệm chức năng vận động, nhất là khi các kỹ thuật truyền thống khó thực hiện hiệu quả. Cuộc mổ tỉnh thức "2 trong 1" cho phép bác sĩ có thể vừa lấy cục máu đông, cầm máu, vừa kiểm tra hiệu quả cuộc mổ khi đồng thời trò chuyện, yêu cầu người bệnh thao tác vận động bảo đảm không làm tổn thương các bó sợi thần kinh tương ứng. Theo bác sĩ Chu Tấn Sĩ, phương pháp mới này giúp cứu sống và hạn chế tối đa di chứng cho những trường hợp xuất huyết não vốn trước đây không thể can thiệp điều trị. Tới đây, bệnh viện tiếp tục lên kế hoạch phát triển áp dụng kỹ thuật này với cả mổ u não, bảo đảm hiệu quả và bảo tồn cao nhất các chức năng cho người bệnh, giữ chân người bệnh yên tâm điều trị chất lượng cao ngay trong nước. |